Liskowate

Wieś na północ od Ustrzyk Dolnych. Została lokowana jako wieś królewska starostwa przemyskiego w 1544 roku. Istnienie pierwszej cerkwi, którą datuje się na 1564 rok, jest potwierdzone poprzez zamieszkiwanie popa w Liskowatem. Po 1772 roku wieś weszła w skład austriackich kameralnych dóbr rządowych. Podanie głosi, że jednymi z pierwszych osadników byli Tatarzy. W okresie międzywojennym była to bardzo duża wieś, także pod względem ludnościowym. W 1945 roku Liskowate znalazło się w granicach ZSRR. W 1951 roku wieś powróciła do Polski. Miejscową ludność wysiedlono, a domy zajęli greccy osadnicy, którzy musieli opuścić swoją ojczyznę i m. in. w ustrzyckiej gminie znaleźli „swój tymczasowy dom”. Wkrótce przenieśli się do pobliskiego Krościenka, a ich miejsce zajęli polscy osadnicy. W latach 1977 - 1981 Liskowate miało nazwę Lisówek. Liskowate znajduje się na trasie Bieszczadzkiej Gry Terenowej - Ziemia Ustrzycka Barwna Kulturowo.

Atrakcje i zabytki:

- dawna cerkiew greckokatolicka z 1832 roku pw. Narodzenia NMP,
- murowana parawanowa dzwonnica,
- cmentarz przycerkiewny z kilkunastoma nagrobkami.

Dawna cerkiew w Liskowatem 

Świątynia w Liskowatem jest jedną z najcenniejszych i najbardziej urokliwych w Bieszczadach. Jak pisze Robert Bańkosz - znawca architektury cerkiewnej - „pochylona, ukryta w drzewach staruszka, jedna z ostatnich cerkwi, których architektura pamięta pradawną, średniowieczną Ruś”. Określona jest jako typowa cerkiew w stylu bojkowskim. Pierwsza świątynia wzmiankowana była w 1564 roku. Obecna, drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia Bogurodzicy, zbudowana została w 1832 roku. Po 1951 roku stała przez wiele lat opuszczona, z wyjątkiem okresu 1953-1954, kiedy służyła jako magazyn na nawozy sztuczne. Wnętrze zostało wtedy zdewastowane. W 1973 roku staraniem wiernych budynek zamieniono na kościół rzymskokatolicki, który służył w charakterze kościoła filialnego parafii w Krościenku do lat 90. Po zbudowaniu nowego, murowanego kościoła, cerkiew została ponownie opuszczona. Przy cerkwi stoi murowana dzwonnica parawanowa z XIX wieku. Na przycerkiewnym cmentarzu mieści się kilkanaście nagrobków. Cerkiew znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej oraz na trasie Bieszczadzkiej Gry Terenowej - Ziemia Ustrzycka Barwna Kulturowo.

Tekst: Jacek Łeszega